Tag: emacs

Emacs w wydaniu dla twardzieli

Na przestrzeni czasu zaprzyjaźniłem się ze świetnym edytorem jakim jest Emacs. Nasza długotrwała relacja spowodowała, że postanowiłem przenieść ten związek na wyższy poziom.. i udało się, jest jeszcze lepiej :). Teraz rozstajemy się jeszcze rzadziej. Jeśli Drogi Czytelniku też masz ochotę na głębszy romans, zapraszam do lektury tego wpisu.

Destrukcja

Podobno czasem bywa, że aby coś zbudować, trzeba coś zniszczyć. Tak zrobimy i tym razem i tworzenie  nowego, lepszego świata zaczniemy od… usunięcia Emacsa i wszystkiego co z nim związane z systemu. Większość osób instaluje edytor z dystrybucyjnego repozytorium. Takie rozwiązanie jest wygodne, ale ma kilka przykrych konsekwencji. Przede wszystkim repozytoria często zawierają nieaktualne wersje, a wbrew pozorom Emacs rozwija się całkiem szybko, więc łatwo pozostać w tyle. Drugą sprawą są zależności, które instalują się przy okazji – nie zawsze wiadomo co to jest. Różne dystrybucje wykorzystują różne rodzaje repozytoriów, a więc ewentualne przeniesienie naszego środowiska pomiędzy dystrybucjami może sprawić niepotrzebny kłopot. Odpowiedzią na te problemy jest kompilacja – proces sporo trudniejszy, no ale coś za coś. W każdym razie pacman -R (czy co tam kto używa) do rąk i do dzieła! Ważne, aby wszystko usunąć – nie tylko podstawowy edytor, ale również wszystkie pakiety wspomagające – dodatkowe mody itd.

Budowanie

Po słodkim zniszczeniu pora zacząć budowanie nowego świata. Pierwszym krokiem będzie sklonowanie najnowszej wersji z repozytorium:

git clone git://git.savannah.gnu.org/emacs.git

a następnie kompilacja i instalacja:

./autogen.sh
./configure
make
sudo make install

i gotowe! Nasz nowy, błyszczący Emacs jest gotowy. W przypadku gdybyśmy chcieli zaktualizować naszą kompilację należy wyczyścić stare efekty, pobrać zmiany i powtórzyć cały proces:

make clean
git pull
./autogen.sh
./configure
make
sudo make install

Prace wykończeniowe

Nie od dziś wiadomo, że to prace wykończeniowe zajmują najwięcej zasobów – tak też jest w tym wypadku.

Dodatki

„Goły” Emacs, mimo że bardzo rozbudowany, nie posiada wszystkiego, co potrzebne do szczęścia. Z tego powodu na pewno chcielibyśmy wyposażyć naszą kompilację w szereg dodatków. Wszystkie dodatkowe moduły warto trzymać uporządkowane, w jednym miejscu. W ten sposób przeniesienie ich na inny system będzie wymagało zaledwie skopiowania pojedynczego katalogu. Genialne w swej prostocie, prawda? Osobiście preferuję przechowywanie dodatków w katalogu ~/.emacs.d, w którym utworzyłem sobie dwa katalogi: modules i themes, które odpowiednio zawierają moduły i motywy graficzne.

Konfiguracja

Skonfigurowanie Emacsa, skrojone do indywidualnych potrzeb jest zadaniem dosyć skomplikowanym. Zajmę się tym w kolejnej notce z serii emacsowej. Na chwilę obecną proponuję obejrzeć mój plik konfiguracyjny, który jest dosyć obszernie skomentowany.

Uruchamianie

Gdy mamy już wszystko elegancko skonfigurowane można swobodnie zacząć używać Emacsa, ale… wpisanie w konsoli „emacs” jest passe, demode i w ogóle bleee. Osobiście, w trakcie uruchamiania systemu odpalam Emacsa w trybie daemona:

emacs --daemon

Wtedy Emacs będzie pracował zawsze w tle, a jego uruchomienie za pomocą polecenia:

emacsclient

będzie się odbywało niemal natychmiastowo. Istotną zaletą takiego podejścia jest ciągłe przechowywanie sesji no i wysoka efektywność i wygoda. Wadą natomiast może być konieczność rozsądnego zarządzania buforami, które nie zamykają się same. W tym miejscu warto również stworzyć dla powyższego polecenia wygodny alias – w moim wypadku jest to po prostu e. e nazwa_pliku uruchamia mi ramkę Emacsa z plikiem gotowym do edycji i jest to co najmniej tak wygodne jak vim ;>.

Na zakończenie

Używanie Emacsa w ten sposób jest bardzo wygodne i już wiem, że nie zamienię go na nic innego :). Serdecznie polecam wszystkim spróbowanie takiego podejścia. Niedoświadczonym proponuję sklonowanie sobie mojego repozytorium z dotfiles:

git clone git://github.com/luksow/dotfiles.git

Można tam znaleźć mój katalog .emacs.d, plik konfiguracyjny Emacsa .emacs oraz plik .bash_rc z ustawieniami aliasów.

Powodzenia!

Emacs dla C/C++

Co się przydaje?

To czego potrzebuję do pełni szczęścia podczas programowania w C/C++ to:

  • Szybkie działanie edytora
  • Kolorowanie składni
  • Automatyczne formatowanie kodu
  • Inteligentne uzupełnianie kodu
  • Wsparcie dla debuggera
  • Przeglądanie kodu
  • Możliwość rozszerzenia IDE o własne snippety, generację kodu

Wydaje mi się, że moje wymagania nie jest zbyt wygórowane. Niestety, nie jest łatwo o edytor spełniający wszystkie powyższe życzenia. Na szczęście Emacs, po odpowiednim tuningu spełnia wszystkie moje wymagania.

Out of the box

Świeża instalacja Emacsa, w miarę nowej wersji (co do starszych nie mam rozeznania) zapewnia kolorwanie składni, automatyczne formatowanie kodu, wsparcie dla debuggera (gdb) oraz możliwość tworzenia własnych rozszerzeń. Przyzwoicie prawda? Oczywiście wszystko to jest, do granic możliwości, konfigurowalne. Począwszy od zmiany kolorów, poprzez wybór predefiniowanych/własnych stylów formatowania kodu aż do tworzenia własnych skrótów i (mini)skryptów – wszystko to jest oczywiście możliwe! Ponadto, Emacs doskonale integruje się z powłoką systemu, pozwalając na obsługę buildów nie opuszczając edytora.

Na oddzielny akapit zasługuje wspomnienie o tym, że Emacs działa naprawdę szybko, nawet na starych komputerach. Mówiąc szybko, mam na myśli SZYBKO, a nie tak jak Eclipse, czy VS :)

Jest jeszcze kilka cech, których brakuje, ale to załatwiają zgrabne pluginy, o których poniżej.

CEDET

CEDET, czyli Collection of Emacs Development Environment Tools, to kombajn, który obowiązkowo należy doinstalować do Emacsa. Niezależnie jakiego języka programowania używasz, zawsze znajdziesz tu coś dla siebie. Aktualnie, wsparcie dla C/C++ jest najlepiej rozwinięte. Wtyczka oferuje m. in. uzupełnianie kodu, które spokojnie może konkurować z Intellisense z Visual Studio (np. w szybkości działania). Nie są to „naiwne” ctags (dostępne np. w vimie), tylko uzupełnianie z prawdziwego zdarzenia! Niestety, C++ nie jest językiem stworzonym do łatwej analizy, stąd CEDET czasem się myli, ale to raczej wyjątki, niż reguły. Wtyczka posiada również wsparcie dla „code templates” oraz szukanie odniesień w kodzie (do funkcji, metod, klas itd.), które działają całkiem przyzwoicie.

Inne ficzery, których jednak nie używam na co dzień to generacja diagramów UML (!) oraz wsparcie dla zarządzania projektami. Wśród obsługiwanych (lepiej lub gorzej) języków znajdują się: C, C++, Java, Emacs Lisp, Make, Scheme, Erlang, Texinfo, HTML, CEDET, Awk,  Simula, JavaScript, Python, C#, PHP, Ruby, SRecode Templates, Bourne Shell, Scala, dot. Niestety, wsparcie dla wielu z nich, pozostawia wiele do życzenia.

ECB

ECB – Emacs Code Browser, to wtyczka, wymagająca do działania wspomnianego wyżej dodatku CEDET, która zapewnia wygodne i sprawne przeglądanie kodu. Dzięki ECB zyskujemy, okienko (oczywiście w pełni konfigurowalne) umożliwiające nawigację po strukturze katalogów. Niby to nic takiego, ale jeśli rozważymy dowolną możliwość konfiguracji, to da się dzieki temu pluginowi uzyskać naprawdę ciekawe efekty.

Dla wymagających

Jeśli powyższy zestaw funkcjonalności to dla Was za mało, możecie poszperać i znaleźć tysiące, setki tysięcy rozszerzeń do Emacsa wszelkiej maści. Wszak legenda głosi, że do Emacsa napisano już wszstko :) Będzie więc bardzo łatwo o narzędzia dodające obsługę systemów kontroli wersji, czy generacje dokumentacji na podstawie kodu. Szukanie można rozpocząć np. tu.

Na koniec

Mój poprzedni post o edytorach tekstu wzbudził bardzo duże zainteresowanie, można więc spodziewać się więcej postów w tym temacie. W przyszłości m. in. zaprezentuję swój config i ujawnię cały zestaw dodatków, których używam :)

Poniżej zamieszczam screena prezentującego trio Emacs + CEDET + ECB w akcji:

Po lewej widać okienko ECB, z drzewem katalogów. Górne okienko zawiera kod, natomiast dolne – propozycje uzupełnienia kodu. Oczywiście okienko z kodem podczas pisania nie jest takie małe. Normalnie okienka ECB oraz „code completion” są ukryte. Screen natomiast nie oddaje nawet połowy pozytywnych wrażeń z użytkowania dobrze skonfigurowanego Emacsa. Polecam spróbować!

Edytor tekstu zamiast wypasionego IDE?

Filozoficzne pytanie

Mam silny background .NET-owy, zdarzyło mi się dłużej programować w Javie. Właściwie od kiedy zacząłem programować bardziej „na serio”, towarzyszyło mi Visual Studio, Eclipse, czy NetBeans. Od zawszę więc myślałem, że dobre środowisko pracy, to podstawa. Bynajmniej, nie twierdzę teraz inaczej – ale czy dobre środowisko oznacza ciężkie, w pełni wyposażone, dopasowane do danego języka IDE? A może „zwykły” edytor tekstu wystarczy?

Rys historyczny

Pierwszą styczność z edytorem tekstu, konkretniej z vim-em zawdzięczam mojemu Wspaniełemu Koledze. Wtedy, szczerze powiedziawszy, nie spodziewałem się, że ktokolwiek tego używa – nie działa backspace, trzeba wcisnąć „i”, żeby pisać i nie da się z niego wyjść? Żartów z niego było co niemiara ;> ale Michał poruszał się w nim całkiem sprawnie. Niedługo i ja musiałem się nieco do niego przekonać, gdyż jest on podstawowym (jedynym) wyposażeniem w części pracowni na mojej zacnej uczelni. Hmm.. przekonać to za dużo powiedziane – wypadałoby to raczej nazwać – powstrzymywaniem nienawiści :)

Sytuacja uległa nieco zmianie, gdy przeczytałem (bardzo dobry moim zdaniem) artykuł Roba Conery’ego właśnie o edytorach tekstu, głównie o vim-ie. Pomyślałem wtedy, że coś w tym musi być! Poszperałem więc w internecie, obejrzałem screencast podlinkowany przez Roba.. i dałem vim-owi drugą szansę. Realizowałem akurat całkiem duży (jak na realia szkolne) uczelniany projekt, więc szansa była. Tym razem miałem w sobie więcej entuzjazmu i po niełatwej przeprawie udało się – dostrzegłem urodę edytorów tekstu!

Bolesna przesiadka

Nie ma co ukrywać, że zmiana IDE na edytor jest bolesna, bardzo bolesna. Zaryzykowałbym stwierdzenie, że większość osób, która nawet próbuje, odpada bardzo szybko. Tak było i w moim przypadku, ale za którymś podejściem się przełamałem. Edytory takie jak vim lub Emacs wprost „z pudełka”, z przydatnych rzeczy, oferują podświetlanie składni dla kilku języków.. i to by było na tyle. Dodajmy do tego, że nawet podstawowa obsługa i nawigacją są skomplikowane i katastrofa gotowa ;)

Obrazek ten jest humorystyczną ilustracją tego o czym mówię :) Co zatem przyciąga licznych wyznawców tekstowych edytorów?

Nieskończone dobro

Oba wspomniane edytory posiadają nieograniczone możliwości konfiguracyjne – skonfigurować można dosłownie wszystko za sprawą specjalnych, charakterystycznych dla danego edytora języków. Jasnym chyba jest, że dzięki temu zaprogramować można w nich wszystko, nawet przejmowanie kontroli nad światem :>

Użytkownicy nie muszą jednak programować wszystkiego sami – istnieją setki, tysiące (miliony?) pluginów zarówno do Emacsa jak i vima. Pomyśl nad najbardziej absurdalną rzeczą, jaka przychodzi Ci do głowy i jaką może mieć edytor (i nie, przeglądarka WWW, gry, organizator czasu to nie są absurdalne rzeczy) – tak Emacs ma ją już napisaną :)

Właśnie za sprawą owych dodatków (własnych, ściągniętych, czy też dostosowanych) dostajemy do edytorów wsparcie do rozmaitych języków programowania (podświetlanie składni, snippety, uzupełnianie, połączenie z debuggerami, integracja z narzędziami do testowania itd. itp.). W ten sposób ujawnia się jedna z największych zalet edytorów – uczymy się narzędzia RAZ i używamy go do wszystkich języków programowania, robiąc tylko odpowiednie dostosowania. W ten sposób zwraca nam się zainwestowany na początku czas – z nawiązką.

Last but not least pamiętajmy, że edytory nastawione są na.. edycję. W związku z tym mają niezwykle bogate możliwości edycji tekstu (a tym przecież jest kod!) i to w sposób łatwy i szybki. Pomyślcie teraz – czy więcej czasu podczas kodzenia spędzacie na pisaniu, czy edycji tego co już powstało? No właśnie :)

Co edytor zrobił dla mnie?

O tym postaram się napisać w przyszłości, prezentując przy okazji używane przeze mnie dodatki. Niestety, nie będą to tutoriale step-by-step, gdyż sam jeszcze jestem lamką :)

Poniżej jeszcze kilka linków do poczytania:

Wpis na blogu Roba Conery’ego podlinkowany wyżej

O programowaniu C# w Emacsie

Bardzo dobry wpis o edycji tesktu w vimie, przedstawiający „filozofię” tego edytora